Zabrzmiały organy Pomorza

 

Już w najbliższy piątek (09.07.) o godz. 19.15 w Koszalińskiej Katedrze Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny będzie można wysłuchać brzmienia niebywałej klasy instrumentu organowego. Wszystko za sprawą kolejnej, już 55. edycji Międzynarodowego Festiwalu Organowego, która rozpoczęła się 2. lipca.

 

Międzynarodowy Festiwal Organowy w Koszalinie, organizowany przez Filharmonię Koszalińską im. Stanisława Moniuszki, to jeden z największych i najstarszych festiwali w Polsce.

Głównymi wydarzeniami będzie 9 koncertów, odbywających się w kolejne piątki o godz. 19.15 w Katedrze Niepokalanego Poczęcia NMP. Festiwal obejmie jednak łącznie 26 koncertów i będzie trwał przez prawie całe wakacje – aż do 27. sierpnia.

Organy Schlaga

Koszalińskie organy mają bardzo bogatą historię. Zbudowała je w 1899 roku firma "Schlag und Söhne" ze Świdnicy, wykorzystując neogotycki prospekt z poprzedniego instrumentu. Są wyposażone w 3 manuały i pedał, trakturę pneumatyczną oraz 50 głosów.

W 1914 roku zainstalowano w nich elektryczny wentylator (wcześniej powietrze do miechów pompowali kalikanci – niekiedy nawet trzech na raz!). W 1917 roku instrument stracił piszczałki (zostały wykorzystane dla celów wojennych). Po I wojnie światowej odbudowano je, wzbogacając nową dyspozycję o mikstury, alikwoty i głosy językowe.

W 1945 roku, gdy wojska radzieckie zniszczyły i spaliły znaczną część miasta, uszkodzeniu uległy również organy. 28 czerwca 1972 roku powstała diecezja koszalińsko-kołobrzeska, a Kościół NMP stał się Katedrą tej diecezji. Rozpoczął się również remont kościoła i instrumentu. Prace przeprowadził zakład organmistrzowski Zygmunta Kamińskiego z Warszawy. Niestety nie był to koniec perypetii, jakie dotknęły instrument.

Podczas tej restauracji usunięto empory boczne, zmieniając akustykę świątyni. Odłączono też zabytkowy kontuar i wykonano nowy stół gry oraz zmieniono trakturę na elektropneumatyczną. Ponadto podczas remontu w instrumencie zalągł się drewnożerny owad - kołatek.

W latach 90-tych powołano do życia Towarzystwo Pomocy Organom Katedry NMP w Koszalinie. Członkowie towarzystwa uratowali instrument przeprowadzając dezynsekcję i impregnację. Naprawiono też wiele z części organów.

W 1966 roku zainaugurowano "Koszalińskie Koncerty Organowe", a w 1972 roku podniesiono je do rangi "Festiwalu Organowego".

Nie tylko Koszalin

Poza głównymi koncertami Festiwalu, odbywającymi się w Katedrze w Koszalinie, organy zabrzmią jeszcze w Bobolicach, Mielnie, Darłowie, Sarbinowie, Tychowie, Ustroniu Morskim oraz Jamnie.

Ciekawym pomysłem organizatorów jest to, że muzyka organowa będzie prezentowana w pierwszych częściach koncertów. W drugich usłyszmy utwory na różne składy - kameralne, a nawet symfoniczne. Wśród nich szczególne miejsce zajmą dzieła polskich kompozytorów, m.in. Stanisława Moniuszki, Mieczysława Surzyńskiego, czy Mariana Sawy.

Na Festiwal zostali zaproszeni organiści z Polski oraz artyści z Czech, Słowacji, Litwy, Włoch i USA.

Najbliższy koncert już w piątek.

Bilety (w cenie: ulgowy – 10 zł, normalny – 15 zł) można nabyć na stronie Filharmonii Koszalińskiej im. Stanisława Moniuszki oraz przed koncertem.

Wykonawcy:

Wacław Golonka - organy
Marek Mleczko - obój
Orkiestra Filharmonii Koszalińskiej
Paweł Kapuła - dyrygent
Andrzej Zborowski - konferansjer

Program koncertu:

Część organowa:
Georg Friedrich Haendel - Sinfonia z Oratorium „Saul” HWV 53 (opracowanie na organy F. A. Guilmant /W. Golonka)
Sigfrid Karg-Elert - Preludia chorałowe z op. 65 „Christe, du Lamm Gottes”, „Nun danket alle Gott”
Mikalojus Konstantinas Čiurlionis - Fuga cis-moll
Dmitrij Dianov - Tarantela
Félix-Alexandre Guilmant – „Marche religieuse Lift up your Heads” op. 15 nr 2

II część:
Antonio Vivaldi – „Cztery pory roku – Zima” cz. 2
Alessandro Marcello – Concerto d-moll cz. I i II
Domenico Cimarosa – Concerto C-dur cz. I i II
Astor Piazzolla – „Oblivion”
Ennio Morricone – „La Califfa”, „Gabriel`s oboe”

Szczegółowy program całego Festiwalu jest dostępny na stronie: https://filharmoniakoszalinska.pl/

Informacje o koszalińskich organach i zdjęcia zaczerpnęłam ze strony Polskiego Wirtualnego Centrum Organowego: http://www.organy.pro/instrumenty.php?instr_id=76

Fot. Michał Markuszewski